Cho vay giải quyết việc làm là chương trình tín dụng hoàn toàn phù hợp và có hiệu quả thiết thực đối với các địa bàn đô thị như TP HCM
Mở rộng nguồn hỗ trợ vốn vay, thêm đối tượng lao động được vay vốn ưu đãi để tạo việc làm… là những nội dung đang được đề xuất tại dự thảo Luật Việc làm sửa đổi. Phóng viên Báo Người Lao Động đã trao đổi với ông Trần Văn Tiên, Giám đốc Ngân hàng Chính sách Xã hội (NHCSXH) – Chi nhánh TP HCM, về vấn đề này.
* Phóng viên: NHCSXH – Chi nhánh TP HCM đang có chính sách gì để người lao động (NLĐ) vay vốn, tự tạo việc làm hoặc đi làm việc ở nước ngoài?
– Ông TRẦN VĂN TIÊN: Hiện NHCSXH – Chi nhánh TP HCM có 2 chương trình cho vay đối với NLĐ muốn vay vốn tự tạo việc làm hoặc đi xuất khẩu lao động, gồm: cho vay hỗ trợ giảm nghèo và hỗ trợ tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm.
Đối với cho vay hỗ trợ giảm nghèo, NLĐ phải là thành viên của gia đình thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ mới thoát nghèo các giai đoạn của thành phố. Mỗi hộ có thể vay một hoặc nhiều lần, cùng hoặc khác mục đích sử dụng vốn vay nhưng tổng dư nợ không vượt quá mức vay tối đa 100 triệu đồng/hộ. Lãi suất cho vay là 6%/năm, tương đương 0,5%/tháng.
Còn vay hỗ trợ tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm, NLĐ được vay để tự tạo việc làm cho bản thân hoặc tạo việc làm cho người thân trong gia đình, mức vay tối đa là 100 triệu đồng. Lãi suất cho vay theo quy định của Chính phủ và UBND TP HCM (7,92%/năm). Trường hợp NLĐ là người khuyết tật thì mức lãi suất bằng 50% lãi suất cho vay theo quy định.
* Hiện số người được hỗ trợ vốn vay tự tạo việc làm tại TP HCM còn thấp so với nhu cầu. Theo ông, nguyên nhân do đâu?
– Ở bất kỳ thời điểm nào, nhu cầu vay vốn của NLĐ để tự tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm tại địa bàn TP HCM cũng đều rất lớn. Trước tháng 10-2023, đơn vị đã tranh thủ nguồn vốn từ NHCSXH Việt Nam cấp, nguồn vốn thành phố bố trí, ủy thác sang để cho vay nhưng vẫn không đủ để đáp ứng nhu cầu vay vốn của NLĐ, chưa kể nhu cầu vay của các doanh nghiệp, hợp tác xã…
Thời gian qua, đơn vị đã chủ động phối hợp các sở, ban, ngành để tham mưu, đề xuất UBND thành phố nhiều giải pháp để tháo gỡ việc thiếu vốn, trong đó có giải pháp trình trung ương để có được chính sách đặc thù cho TP HCM.
Khi UBND thành phố triển khai thực hiện Nghị quyết 98/2023/QH15 ngày 24-6-2023 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP HCM, NHCSXH – Chi nhánh thành phố đã nhận được nguồn vốn địa phương ủy thác vào cuối tháng 10-2023 và cuối tháng 1-2024, cơ bản đáp ứng tương đối tốt nhu cầu vay của NLĐ thông qua chương trình cho vay hỗ trợ tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm.
Ngân hàng Chính sách Xã hội – Chi nhánh TP HCM trao vốn vay cho người lao động tại huyện Bình Chánh .Ảnh: MAI CHI
* So với thời điểm trước khi có Nghị quyết 98, việc hỗ trợ vốn vay cho NLĐ tại NHCSXH – Chi nhánh TP HCM như thế nào?
– Sau khi triển khai thực hiện Nghị quyết 98, đối với nguồn vốn đầu tư công được UBND TP HCM bổ sung trong năm 2023 với số tiền 2.796 tỉ đồng, đến ngày 21-2-2024, NHCSXH – Chi nhánh thành phố đã hoàn thành 100% kế hoạch giải ngân, giúp cho gần 39.950 khách hàng thuộc chương trình giảm nghèo bền vững của thành phố được tiếp cận nguồn vốn ưu đãi.
Trong đó, ở chương trình cho vay giải quyết việc làm đã giải ngân cho gần 30.350 NLĐ vay vốn với tổng số tiền 2.249 tỉ đồng. Việc tập trung thực hiện công tác giải ngân này đã kịp thời đáp ứng cơ bản nhu cầu vay vốn của NLĐ, đồng thời là sự đột phá trong việc tăng trưởng dư nợ của NHCSXH – Chi nhánh TP HCM kể từ khi thành lập đến nay.
Đối với nguồn vốn đầu tư công bổ sung trong năm 2024 với số tiền 998 tỉ đồng (trong đó nguồn vốn cho vay giải quyết việc làm được phân bổ 936 tỉ đồng), tính đến ngày 31-3-2024, đơn vị đã giải ngân cho 5.305 NLĐ vay vốn với số tiền 391,7 tỉ đồng (41,8% số vốn được phân bổ cho vay lĩnh vực này). Như vậy, Nghị quyết 98 của Quốc hội đã giúp NHCSXH – Chi nhánh TP HCM chủ động hơn trong thực hiện kế hoạch nguồn vốn, qua đó đáp ứng tốt hơn nhu cầu vay vốn của các đối tượng được vay theo quy định.
* Dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi) có đề xuất bổ sung một số đối tượng NLĐ được vay vốn và nguồn vốn cho vay giải quyết việc làm. Ông có đồng tình với nội dung sửa đổi này?
– Trước đây, khi chưa có Nghị quyết 98, nguồn vốn cho vay giải quyết việc làm của NHCSXH – Chi nhánh TP HCM chủ yếu do NHCSXH Việt Nam thông báo chỉ tiêu hằng năm và nguồn vốn thu hồi để cho vay quay vòng, nên nguồn vốn cho vay rất hạn chế trong khi nhu cầu vay của NLĐ rất lớn. Do vậy thời điểm đó, đơn vị gặp không ít khó khăn trong đáp ứng nhu cầu vay vốn của NLĐ, chỉ giải quyết cho những trường hợp khó khăn với nhu cầu cấp thiết. Điều này khiến nhiều NLĐ có nhu cầu, đủ điều kiện nhưng không được vay vốn.
Cho vay giải quyết việc làm là chương trình tín dụng chính sách, hoàn toàn phù hợp và có hiệu quả thiết thực đối với các địa bàn đô thị như TP HCM. Chúng tôi rất ủng hộ và tán đồng những bổ sung, sửa đổi của Luật Việc làm để có thể thúc đẩy sự phát triển ổn định của các chương trình cho vay ưu đãi, qua đó tiếp sức cho NLĐ nghèo có điều kiện tạo sinh kế, cải thiện cuộc sống.
Giải ngân hơn 13.100 tỉ đồng
Trong 5 năm qua, NHCSXH – Chi nhánh TP HCM đã giải ngân cho 219.000 khách hàng vay vốn, trong đó chủ yếu là hộ nghèo, hộ cận nghèo và NLĐ. Mục đích vay vốn tập trung vào việc kinh doanh, buôn bán, dịch vụ và sản xuất, chăn nuôi để phát triển kinh tế hộ gia đình. Tổng số tiền đã cho vay là hơn 13.100 tỉ đồng bằng nguồn vốn từ trung ương cấp và nguồn vốn của địa phương ủy thác sang NHCSXH. Số tiền cho vay đối với 1 hộ hoặc 1 lao động tối đa là 100 triệu đồng và thấp nhất 20 triệu đồng.
